Efta shorrale ruva
Varikana, mishto dulmut kana inke o brumako, shorvalo jivend sama lelas pe patradyeski shej, haj pe milajeski krajeski lindra, trajilas jek chori romnyi. Aba vi ande kodi vrama ande porica barolas e goj haj ande galbeno kozha o manro, apol kon shaj kerlas sidyarlas inke maj bare te aven, ke o cerra chi atunchi nas maj but sar adyes. Apol kaj vi o cera avri boldyolas andaj kozha, kothe but sas o gindo, haj la bidake, chingarake chi anglunipe chi agor nas.
Kade trajilas amari chori romnyi. Pala lako mulo rom, feri jek kishli busnyi ashilasla haj lake efta kucime dandenge shave, save vi o maj shuko manro zhannas te chamben, apol nasle feri pok-pok bokolyori telaj thara. Vi kodi atunchi sas, kana lengi chorri dej zhi kathar e detehara zhi pe ratyi butyi kerlas kaj le barvale gazhengi phuv, kaj anda sako piko xamasko avri mamasla e palya. Ratyi kana e soro dyeseski butyi kinyarelasla, khere pale pelate shindyolas o but gindo, taj te asholasla ek cini zor le shavora inke vi kodi cini avri lenas andalate. Butyivar maj khines zhalas ande butyi sar kana khere avlas kothar.
E patradyi sa kade peravlas peske luludyan, haj e chori romnyi khanchi chi dikhelas andalende. palakodo sar ande najisisardas o milaj inke vi peske ratya chorlas pestar, ke trubujas leke duj butyara vast le gazhenge. Haj kon kodo kamlas, hoj kana resela o brumako shorvalo jivend, sas te kerel butyi te kamlas te aveles variso.
Feri le efta, sa bokhale shavenge dan da chi dukhanas pe khancheste, vi kodola jekhora busnyako xaxajimo pharo perlas lenge, haj sa marnas jekhavres, ke chijekheske chi perlas mishto opre te tradenla po plaj, kaj zelenojas e char, von avri lupunzinasla kothe kaj na barolas char, haj palakodo tele denaspe te soven tela shajin. Apol ek shukar dyes e chori busnyi, rucisardas e luvudyija, kothe mukhlas le efta shaven thaj gelastar la lumasa.
Iva shute suvasa o than krujal karin pende, inke chi laki vurma na arakhline. Sas briga le efta shaven, ke zurales pasholas e ratyi haj khanchi chi zhanenas paj busnyi.
So phenas amara dake, khere te avla? – pushelas o maj phuro.
Chi denas duma le shave, sarkon mucisajle, dapol sar arakhadyile ando rindo pala jekhavreste o dujto das duma:
– Me kodo phenos, ke xalela le ruva – nakhadas tele o xoxajimo.
– Haj tume so phenenas? pushlas o majphuro le majbuten.
– Vi ame kodo phenas-dine palpale e vorba jokharsa.
– Me pale kodo pheno-phutyarlaspe o maj cine –, ke vi amen kamnas te xan, numa ame maj godyvera samas kathar e busnyi.
Ratyi khere gelas e chori romnyi, haj sar sityilas, paji shordas ande thudasli astachi, te thovel la busnyaki chuchi, apol bari dikhlas ke shushoj lako than.
Kaj si e busnyi, mure shave? – pushlas khinyasa.
Le efta shave jekhavres drukindes sidyamas avri te krujin e palpale vorba, ta o majcino das anglal:
Ingerdela le ruva, vi amen so chi xale, feri ame maj godyavera samas, chi gelam palalate ando vesh, ba kathe sutam ande lako kher. Abakanak vi ame kasave bokhale sam, sar le ruva, de amen te xas, haj na mang amendar kodola boga busnya!
Anda romnyi sigo avri das e sako dyesesko kerkipe, girchuno, tasado kikimasa shurdyilas pe lako kirlo, kamlas voj palpale te nakhavel, ba le shavorengo assamo kasava xovlyasa pherdas lako ilo, hoj pe laki shib e vorbi chi tordyile.
– Prassamo keren andamande? – pushlas xolyasa. – Ratyi-dyes kethane shav anda tumende, tume pale pe kodi jek bogo busnyi chi zhangle te len sama, numa anda tumaro per vatyin?
– Anda kodo, ke bokhale sam! – cipisardas pelate o majphuro. – Tu intrego dyes chi san khere, pravarestu kaj le barvale gazhe sogodi lashipesa, amenge pale feri purshuka anes. Inke vi le ruven maj lasho trajo silc, sar amen, ke dokola mas xan, ame pale bokolyi haj kathar la busnyako thud kaver chi dikhas!
– Na te kercl anda tumende o Del efta shorenge ruven, te avel tumen majlasho trajo sar kaj tumara daki angaja! – Phendas e chori romnyi kerkimasa, apol chachikanes chi lako ilo, haj chi lako dyi chi karnlas kado te doroj.
Apol kodo nashtig zhanel phuvako manush, hoj le Devles kana soski voja siles, ke shajke, hoj shel dorojipe pasha leske kan, ba o shel thaj jekhto kodo phenel: bater. Haj akanak ande kasavi voja sas, kana chi manglas pasha dorojipe blagope.
Kothe beshelas inke pe efta shavengo muj o prasamno assajimo kaj dikhle ke lengi dej rudyij, apol sigo anda lengi ass xojariko zhinzharipe kerdyilas, anda lengo girtyano vatyipe phaglas opre, penge vundyen ande jekhavreste kecondes, tele shinde papende le gada, palakodo, sar le trushale guruva, kas nashaven kathar o shudro paji, ande gruposte kidepe haj geletar karing e plaja.
Tordyolas chori romnyi, zalime jakhenca le ruven dikhelas, haj akanak avilas opre sosko nasul dorosardas. Peske vast ande peske puterde bal hunadas, haj rovjindos, dukhasa palaj ruva gelas.
Apol bezex sas o rojimo, so ande xovji dorosardasba lako ilo chi karnlas, daspe e chuda, haj le ruva karing o galbeno shonit rovjindos, nachiletar ando suro khanchipe.
Sidyardes nashlastar o pala mizmeri, pe charate-kashteste hurajlas e rat: sogodi kalo kerdyilas. Aba vi o shonit perdal ushtyadas paj plaja, feri e dej rovelas inke, mashkar le bur zhalas, peske shaven akharlas.
– Aven khere, mure shave,
mure ruv, efta shoruale
tumari dej ch xojajvel
armaj majbut chi del tumen
Nas glaso la ratya, haj inke mashkar le kopacha shajin kerdyilas, haj mashkar le kasht la busnyako rovjimo ashundyolas.
– Kathe tyiri busnyi, muri dej, anda soste shutan pe amende armajadas duma o majbaro ruv.
– Ichi te ashilanas muto, sar kaj pe tyo muj lan kaj choro doro, ke tyire armajenca murdardan ande amaro ilo vi tut, haj akanak ferik anda kodo ch shingrastut, ke na kamas sakana ruva te avas! Akanak zhatar haj muk amcn ara vesh, muk te trajisaras amaro ruvano trajo, zhi kaj chi anes pe luma kodola, kon tele lel e armaja pa amende! Apol eftavar jaj si kodaleske, kon anda amende pe mila del, haj tena avla kade sar ame kamas, atunch ruv avla vi kodo!
– Sunuj tumen me, mure shave, haj shel armaja te pizdela muro shero, vi atunchi tumenca ashuvav, zhi kaj chi bezexarav mure bezexa, ichi kidenma pe kot-kotora, tena te trubuj muro intrego trajo le rovjimosa te pherav.
– Zha numa khere, muri dej, amen, ruven, chi kovlyaren tyire asva, inke chi atunchi, kaj tu andan amen pe l!urna. La vramake haj amare pcrreske vladimasa cipin keras, haj kana pe amare shor kircija o paho, haj site nashas, kana zhukelenge bash ashunasa; kado dorondan kadoj amaro trajo.
–- Aven khere, mure shave,
mure efta ruv, shorvale,
chi xojajavel tumari dej,
armaj chi shorel pe tume.
Bunusardom so ,ne kerdom,
kaj le shaven armaja dom
haj ke ruva kerdyile von,
ahaj mange, ahaj shelvar
korkoro ek buga shero.
Kon grizhila apol tumen,
h1mari dej na avla kothe?
Kade phende von:
– Baro vesh bari papura,
kothe den amen angaja,
tyiro sherand tyo vastoro
ame kodo sigo bristras
Le ruva sigo mucisajle, kan shute haj ando ajero sungajle. Dural zhukjano bashipe ashundyolas. Sar kon dar hatyaren, lokhes, pala jekhavreste geletar mashkar le kranzhi.
E romnyi pek bar beshindes inke butajig akharlas peske ruven, ba ferik ek grupo chobanura resline rovjanca, haj bare tuvercnca.
– So rodes kathe ratyaki vrama, chore romnye – push kerdinela le chobanura –, kana amare zhukela ruvengi sung hatyaren kathe pashe?
Echori romnyi tele xoslas peske asva, haj bares assajlaspe.
– Kathe ruva? – pushlas. –Tume nasul suno dikhline, chobana, ke zhi kathar e ratyi kathe xaxavav mura busnya, haj chidiklem kaver khanchi feri sarvashes, vi kodala pachasa geletar perdal o plaj pala shonitiko. Te chi maladyile andej xar ruvenca atunch kathe china roden.!
Le chobana palpale akharde penge zhuklen, o tover haj e rovji pe pengi phik vazdine, palpale gele kaj le bakre.
La chora romnya feri e detehara shudasla khere, inke vi akanak nasul suneske gindijas peske shavengo trajo, apol le kheresko shushipe pe chachipe andasla. Angla kher kothe pashjonas pe kotkotora lake shavenge gada, dikhelas pele, palakodo andej angaja lasle, kaj peskp brekk kikidas len haj tele beshlas po vudaresko than, haj sar jekhvar, lokhes ande gilyate astardas:
– Efta curulyi, efta gad,
aba kon lel tumen opre,
dore tumari dej gugli
suvel aba kaver tramci?